Μέχρι σήμερα, εξελικτικοί βιολόγοι και γενετιστές εκτιμούσαν ότι οι καφέ και οι πολικές αρκούδες χωρίστηκαν πριν από 600 χιλιάδες έως 5 εκατομμύρια έτη.
Η νέα εκτίμηση, η οποία δημοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση Cell, προήλθε από τη γενετική σύγκριση 79 πολικών αρκούδων από τη Γροιλανδία με 10 καφέ αρκούδες από μια ποικιλία τοποθεσιών: από την πολιτεία της Μοντάνα στις ΗΠΑ και τα νησιά της Αλάσκα μέχρι τη Σουηδία και τη Φινλανδία. Η τεχνική που χρησιμοποιήθηκε στη μελέτη θεωρείται πιο αξιόπιστη σε σχέση με τις μεθόδους προηγούμενων ερευνών.
Το γεγονός ότι η πολική αρκούδα (Ursus maritimus) διαχωρίστηκε από την καφέ αρκούδα (Ursus arctus) δείχνει να εξηγεί το γεγονός ότι τα δύο είδη ενίοτε διασταυρώνονται και δίνουν γόνιμα υβρίδια, τονίζουν οι ερευνητές.
Η ερευνητική ομάδα, μοιρασμένη σε διάφορα αμερικανικά ιδρύματα, διαπίστωσε ότι, στην πορεία της διαφοροποίησής της ως είδος, η πολική αρκούδα εμφάνισε αλλαγές σε πολλά γονίδια, οι οποίες επέτρεψαν στον κυνηγό να προσαρμοστεί σε μια δίαιτα που βασίζεται στο λίπος.
Σε αντίθεση με την καφέ αρκούδα, η οποία είναι παμφάγο και απολαμβάνει μια ποικίλη δίαιτα, η πολική αρκούδα τρέφεται σχεδόν αποκλειστικά με λιπαρές φώκιες, και το λίπος καταλαμβάνει έως και το 50% του σωματικού του βάρους. Όσον αφορά τα μικρά των πολικών αρκούδων, το γάλα που θηλάζουν αποτελείται κατά 30% από λίπος.
«Για τις πολικές αρκούδες, η ακραία παχυσαρκία είναι μια καλοήθης κατάσταση. Θέλαμε να μάθουμε πώς το αντέχουν» σχολιάζει η Ελίζ Λόρενζεν του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ, μέλος της ερευνητικής ομάδας.
Η ανάλυση αποκάλυψε τελικά σημαντικές αλλαγές στο γονίδιο APOB, το οποίο υπάρχει και στον άνθρωπο και κωδικοποιεί ένα συστατικό της «κακής» χοληστερόλης LDL που επιτρέπει την απορρόφησή της από τα κύτταρα.
Η εξέλιξη του APOB πιθανότατα έπαιξε κεντρικό ρόλο στη μετάβαση της αρκούδας σε μια λιπαρή δίαιτα.
Και αυτό σημαίνει ότι οι πολικές αρκούδες ίσως προσφέρουν νέα στοιχεία για την καταπολέμηση της αθηροσκλήρυνσης και της παχυσαρκίας στον άνθρωπο.